კლინიკური ექოკარდიოგრაფია

თავი 17. აორტალური რეგურგიტაცია

 

აორტალური რეგურგიტაციისას ადგილი აქვს დიასტოლაში სისხლის უკუდინებას აორტიდან მარცხენა პარკუჭში, აორტალური სარქველის უკმარისობის გამო. დაავადება შეიძლება ხანგძლივი დროის განმავლობაში ასიმპტომურად მიმდინარეობდეს. ჰემოდინამიკურად მნიშვნელოვანი აორტალური რეგურგიტაცია იწვევს გულის უკმარისობის სინდრომის ჩამოყალიბებას. ექოკარდიოგრაფია მნიშვნელოვან როლს თამაშობს  დაავადების დიაგნოსტირებაში და მონიტორინგში.

სურ. 17.1. ნორმალური და დაზიანებული აორტალური სარქველი.

 

აორტალური სარქველის ორგანული უკმარი სობა:

• სარქველის კალციფიკაცია (ათერო-სკლეროზი).
• ბიკუსპიდალური აორტალური სარქველი.
• რევმატიზმი.
• ბაქტერიული ენდოკარდიტი.

 

აორტალური სარქველის შედარებითი უკმარი სობა:

აორტალური სარქველის შედარებითი  ნაკლოვანების მიზეზად გვევლინება:
• ჰიპერტენზია.
• კოლაგენის დაავადებები: მარფანის სინდრომი, ეჰლერს დანლოსის სინდრომი.
• აორტის კოარქტაცია.
• ტრავმა.
• აორტიტები.
• პარკუჭთაშუა ძგიდის დეფექტი.

 

ექოკარდიოგრაფია გვაძლევს შემდეგ ინფორმაციას:

• კარედების მორფოლოგია და ფუნქცია.  რეგურგიტაციის მექანიზმი.
• მიტრალური რეგურგიტაციის ჰემოდინამიკური მნიშვნელობა (სიმძიმე).
• აორტის მორფოლოგია.
• კამერების მორფოლოგია და ფუნქცია.

 

აორტალური სარქველი პოპულაციის უმრავლესობაში ტრიკუსპიდალურია. პაციენტებში ტრიკუსპიდალური აორტალური სარქველით რეგურგიტაციის მიზეზი შეიძლება იყოს: აორტის სინუსის, ფიბროზული რგოლის და კარედების  ცვლილებები, ასევე პათოლოგიური  კავშირი აორტის სარქველსა და მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტს შორის.

პაციენტებში მარფანის სინდრომით, შესაძლოა იყოს დილატირებული აორტის სინუსები და ფიბროზული რგოლი. სარქველის კარედების სტრუქტურა შეიძლება უცვლელი იყოს.

პაციენტებში ბაქტერიული ენდოკარდიტით დაზიანებულია სარქველის კარედები, აორტის სინუსები და ფიბროზული რგოლის პარამეტრები ნორმის ფარგლებშია.

პაციენტებში ძგიდის დეფექტით (ძირითადად მემბრანული და პერიმემბრანული ვარიანტი), შესაძლოა იყოს პათოლოგიური კავშირი მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტსა და აორტის სარქველის კარედებს შორის, რაც რეგურგიტაციის მიზეზი ხდება.

არსებობს ლიმფოციტური ანტიგენები (HLA) (მაგ: HLA B27), რომელიც ასოცირებულია აორტის დილატაციასთან და შედარებითი რეგურგიტაციის განვითარებასთან.

პოპულაციის დაახლოებით 1-2%-ში აღინიშნება ბიკუსპიდალური აორტალური სარქველი. ეს უკანასკნელი ხშირად იწვევს სტენოზს, რეგურგიტაციას ან ორივეს ერთად. ბიკუსპიდალური აორტალური სარქველისათვის დამახასიათებელია აორტის სინუსების დილატაცია.

 

სურ. 17.2. აორტალური სარქველის სტრუქტურის ცვლილებების მოდელი სხვადასხვა პათოლოგიისას. 1. ნორმა.  2. ბიკუსპიდალური სარქველი.  3. ინფექციური ენდოკარდიტი.  4. რევმატიზმი.  5. მარფანის სინდრომი.  6. კალციფიკაცია.

 


ექოკარდიოგრაფიული ნიშნები

 

ერთგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფია:

M-მოდალური კვლევისას, აორტალური რეგურგიტაციის მთავარი ნიშანი არის მიტრალური სარქველის წინა კარედის დიასტორული თრთოლვა (სურ. 17.3), რომელსაც ადგილი აქვს აორტიდან მარცხენა პარკუჭში სისხლის ტურბულენტური უკუდინებისას. ეს ნიშანი გამოვლინდება მხოლოდ მაშინ, როცა რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია მიტრალური სარქველის წინა კარედისაკენ. სხვა შემთხვევებში მიტრალური სარქველის წინა კარედის დიასტოლური თრთოლვა არ რეგისტრირდება.

დიასტოლისას აორტალური სარქველის კარედების შეერთების არარსებობა, ყოველთვის არ ვლინდება. მძიმე აორტალური ნაკლოვანების ირიბი ნიშანია მიტრალური სარქველის კარედების ადრეული დახურვა, მარცხენა პარკუჭში წნევის მნიშვნელოვანი გაზრდის გამო.

 

სურ. 17.3. მარცხენა პარასტერნალური პოზიცია, გრძელი ღერძი. ერთგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფია. პაციენტი აორტალური რეგურგიტაციით. აღინიშნება მიტრალური სარქველის წინა კარედის დიასტოლური ვიბრაცია.

 

ორგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფია:  

უმრავლეს შემთხვევაში, ორგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფიით ვერ ხერხდება მიტრალური სარქველის წინა კარედის დიასტოლური თრთოლვის დაფიქსირება. M-მოდალური კვლევის ტიპიურ უპირატესობას წარმოადგენს მაღალი გარჩევისუნარიანობა. კადრების სიხშირე წამში 1000-2000-ია. ორგანზომილებიანი კვლევისას 30-100 წთ-ში. ამიტომ ერთგანზომილებიანი კვლევა გვაძლევს მნიშვნელოვან ინფორმაციას სწრაფად მოძრავი სტრუქტურებიდან (მაგ. სარქველები). ამიტომ კარედების და კედლების მცირედი მოძრაობის  აღმოჩენა  ერთგანზომილებიანი კვლევით უფრო იოლია. ორგანზომილებიან ექოკარდიოგრამაზე, როგორც წესი ვლინდება  კარედების ანატომიისა და სტრუქტურის პათოლოგია, აორტის დილატაციის არსებობა, მარცხენა პარკუჭის დილატაცია, შესაძლოა იყოს ჰიპერტროფია.

 

დოპლერ-ექოკარდიოგრაფია:

აორტალური უკმარისობის დიაგნოსტიკაში და მისი სიმძიმის განსაზღვრაში, ყველაზე უფრო ინფორმატიული მეთოდია დოპლეროკარდიოგრაფია. (სპექტრალური და განსაკუთრებით  ფერადი დოპლერი). იმპულსურტალღოვანი დოპლერით გამოკვლევისას, საკონტროლო მოცულობას ათავსებენ მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში, აორტალური სარქველის კარედების შეერთების ადგილზე. ამ მეთოდს იმეორებენ სხვადასხვა პოზიციებიდან, რომ გავითვალისწინოთ რეგურგიტაციის ნაკადის ყველა შესაძლო მიმართულება.

 

სურ. 17.4. მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გრძელი ღერძი. აორტალური რეგურგიტაციის ნაკადის მარცხენა პარკუჭში შეღწევის სიღრმე.

 

სურ. 17.5. აპიკალური ოთხკამერიანი პოზიცია. პაციენტი აორტალური უკმარისობით. აორტალური რეგურგიტაციის ნაკადის მარცხენა პარკუჭში შეღწევის სიღრმე.

 

სურ. 17.6. მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, მოკლე ღერძი, აორტის სარქველის დონეზე. რეგურგიტაციის ნაკადი ვიზუალიზდება აორტის სარქველთან.

 

ყველაზე ხშირად საუკეთესოა აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია გადამწოდის მხარეს, უკავია  მთელი დიასტოლა და სპექტროგრამაზე განლაგებულია  იზოხაზს ზემოთ (სურ. 17.7).  რეგურგიტაცია იწყება აორტალური სარქველის დახურვისთანავე და მთავრდება მიტრალური სარქველის გაღებისთანავე. საკონტროლო მოცულობას გადაადგილებენ პარკუჭში, რადგან განსაზღვრონ მასში რეგურგიტაციის ნაკადის შეღწევის სიღრმე (დოპლერის სიგნალის კარტირება).

აორტალური რეგურგიტაციის სიმძიმის შესაფასებლად, დაღმავალ აორტაში შეისწავლიან ნაკადის რევერსიას, სუპრასტერნალური და სუბკოსტალური პოზიციებიდან. თუ რეგურგიტაცია მაღალი ხარისხისაა, მისი სიჩქარე გადააჭარბებს ნაიკვისტრის ზღვარს და ადგილი აქვს სპექტრის დამახინჯებას (რეგისტრირდება როგორც იზოხაზს ზემოთ, ასევე  ქვემოთ).  ასეთ შემთხვევაში უნდა მივმართოთ გამოკვლევას უწყვეტტალღოვან რეჟიმში.

 

უწყვეტტალღოვანი  დოპლერი:

საშუალებას გვაძლევს მივიღოთ რეგურგიტაციის მთელი სპექტრი, შევაფასოთ უკმარისობის ხარისხი. ოპტიმალური პოზიციაა-აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. უწყვეტტალღოვანი დოპლერით ასევე შესაძლებელია განისაზღვროს უკმარისობის სიმძიმე (რეგურგიტაციის სიმძიმის განსასაზღვრი მეთოდები მოყვანილია ქვემოთ). შესაძლებელია შესწავლილ იქნას ნებისმიერი სიჩქარის ნაკადი. მისი ნაკლია სიღრმის მიხედვით გარჩევისუნარიანობის არარსებობა.

უწყვწტტალღოვანი დოპლერით შესაძლებელია შეფასდეს უკმარისობა მწვავეა თუ ქრონიკული. როდესაც რეგურგიტაციის ნაკადი წამახვილებული ფორმისაა, რეგურგიტაცია უმრავლეს შემთხვევაში მწვავეა. ქრონიკულისთვის დამახასიათებელია სპექტროგრამაზე ბლაგვი დაბოლოება.

 


სურ. 17.7. აორტალური უკმარისობა. აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. იმპულსურტალღოვანი დოპლერი.

 

სურ. 17.8. აორტალური უკმარისობა. აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. უწყვეტტალღოვანი დოპლერი.

 

მარცხენა პარკუჭის საბოლოო დიასტოლური წნევის განსაზღვრა:

უწყვეტტალღოვანი დოპლერით ასევე შესაძლებელია განისაზღვროს მარცხენა პარკუჭის საბოლოო-დიასტოლური წნევა. ნორმაში ის დაახლოებით 12 mmHg-ა. მაღალი ხარისხის აორტალური უკმარისობისას ეს მაჩვენებელი იზრდება. მარცხენა პარკუჭის საბოლოო დიასტოლური წნევის დასადგენად, ზომავენ პაციენტის დიასტოლურ არტერიულ წნევას, შემდეგ დიასტოლური წნევის გრადიენტს აორტალურ სარქველზე. ამ ციფრების სხვაობა კი იქნება საძიებელი მნიშვნელობა:

PLV - მარცხენა პარკუჭის საბოლოო დიასტოლური წნევა. PD - დიასტოლური არტერიული წნევა. PGAV - დიასტოლური წნევის გრადიენტი აორტალურ სარქველზე.

 

ფერადი დოპლეროკარდიოგრაფია:

ფერადი დოპლერის გაჩენასთან ერთად, მკვლევარების ამოცანები შედარებით გამარტივდა. ფერადი დოპლერით გამოკვლევა გამოავლენს ნებისმიერ რეგურგიტაციას, ასევე გვეხმარება ულტრაბგერითი სხივის მისამართად უწყვეტტალღოვანი დოპლერით გამოკვლევისას. აორტალური რეგურგიტაცია, აპიკალურ ხუთკამერიან პოზიციაში ფერადი დოპლერით სკანირებისას, გამოიყურება როგორც წითელი ნაკადი (მიმართულია გადამწოდისაკენ და კოდირებულია წითელ ფერში), რომელიც იწყება აორტალური სარქველიდან და აღწევს მარცხენა პარკუჭში (სურ. 17.9 ).

უნდა განვასხვაოთ პათოლოგიური რეგურგიტაციის დიასტოლური ნაკადი, ნორმალური ტრანსმიტრალური, დიასტოლური (ფიზიოლოგიური) დინებისაგან, მარცხენა წინაგულიდან, მარცხენა პარკუჭში. ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადისაგან განსხვავებით, აორტიდან რეგურგიტირებული ნაკადი გამოდის აორტარული სარქველიდან და ჩნდება  დიასტოლის დასაწყისშივე (აორტალური სარქველის კარედების დახურვისთანავე). ნორმალური ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადი,  იწყება ცოტა მოგვიანებით, მარცხენა პარკუჭის იზოვოლუმეტრული მოდუნების ფაზის დასრულების შემდეგ.

პარასტერნალური მიდგომიდან, გულის გრძელ ღერძზე გამოკვლევისას, ნაკადი მარცხენა პარკუჭის  გამომტან ტრაქტში შეიძლება მიმართული იყოს ან გადამწოდისაკენ ან მის საპირისპიროდ. ეს დამოკიდებულია მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის  ორიენტაციაზე ულტრაბგერითი სხივის მიმართ. როცა გამომტანი ტრაქტი მდებარეობს გადამწოდის წინ, მაშინ რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია გადამწოდის საპირისპიროდ და კოდირებულია ლურჯი ფერით (სურ. 17.11). როცა განლაგებულია გადამწოდის უკან, მაშინ ნაკადი მიმართულია გადამწოდისაკენ  და შესაბამისად კოდირებულია წითელი ფერით.

 

სურ. 17.9. აორტალური რეგურგიტაციის ნაკადი. აპიკალური ოთხკამერიანი პოზცია, ფერადი დოპლერით სკანირება.

 

სურ. 17.11. მარცხენა პარასტერნალური პოზიცია, გრძელი ღერძი. ფერადი დოპლერით სკანირება. აორტალური რეგურგიტაცია.

 

 

ვიდეო 17.1. აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. ფერადი დოპლეროგრაფია. პაციენტი ძლიერი აორტალური რეგურგიტაციით.

 

ვიდეო 17.2. პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი. ფერადი დოპლეროგრაფია. პაციენტი ზომიერი აორტალური რეგურგიტაციით.

 

ვიდეო 17.3. აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. ფერადი დოპლეროგრაფია. პაციენტი მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაციით.

 


აორტალური უკმარისობის შეჯამებული ექოკარდიოგრაფიული ნიშნები

 

ერთგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფია:

  • მიტრალური სარქველის წინა კარედის დიასტოლური თრთოლვა.

 

ორგანზომილებიანი ექოკარდიოგრაფია:

  • კარედების ანატომიის და სტრუქტურის პათოლოგია (ორგანული უკმარისობისას).
    აორტის დილატაციის არსებობა (შედარებითი უკმარისობისას).
  • მარცხენა პარკუჭის დილატაცია, (ჰემოდინამიკურად მნიშვნელოვანი რეგურ-გიტაციისას. სურ. 17.10).

 

სპექტრალური დოპლერი (იმპულსურ-ტალსღოვანი და უწყვეტტალღოვანი):

  • რეგურგიტაციის ნაკადი, რომელსაც უკავია მთელი დიასტოლა და სპექტროგრამაზე განლაგებულია  იზოხაზს ზემოთ.  ის იწყება აორტალური სარქველის დახურვისთანავე და მთავრდება მიტრალური სარქველის გაღებისთანავე (სურ. 17.7,8).

 

ფერადი დოპლერი:

  • აპიკალურ  ხუთკამერიან პოზიციაში ფერადი დოპლერით სკანირებისას, რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია გადამწოდისაკენ და შესაბამისად კოდირებულია წითელ ფერში.
  • პარასტერნალური მიდგომიდან, გულის გრძელ ღერძზე გამოკვლევისას, ნაკადი მარცხენა პარკუჭის  გამომტან ტრაქტში შეიძლება მიმართული იყოს ან გადამწოდისაკენ ან მის საპირისპიროდ. როცა  მიმართულია გადამწოდისაკენ კოდირებულია წითელი ფერით, წინააღმდეგ შემთხვევაში - ლურჯით.

 


ორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა

 

არსებობს რამოდენიმე მეთოდი, აორტალური უკმარისობის სიმძიმის დასადგენად. რეგურგიტაციის ნაკადის მარცხენა პარკუჭში შეღწევის სიღრმე ნაკლებად მგრძნობიარე კრიტერიუმია (სურ. 17.4,5,6). ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოება (ASE) რეკომენდაციას უწევს შემდეგი მეთოდების გამოყენებას:

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის გამოყენებით (PHT):

აორტალური უკმარისობის ხარისხის რაოდენობრივი განსაზღვრის ერთ-ერთი მეთოდი, დამყარებულია აორტასა და მარცხენა პარკუჭს შორის, დიასტოლური წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის განსაზღვრაზე.  როცა გვაქვს მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია, ადგილი აქვს წნევის გრადიენტის უფრო სწრაფ ვარდნას (სურ. 17.12,13,14).

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის შეფასების კრიტერიუმები წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის გამოყენებით:

  • PHT < 200 მლწმ-ზე - მძიმე აორტალური ნაკლოვანება.
  • PHT 500-200 მლწმ - საშუალო სიმძიმის (ზომიერი) აორტალური ნაკლოვანება.
  • PHT > 500 მლწმ-ზე - მსუბუქი აორტალური ნაკლოვანება.


აღსანიშნავია რომ, წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დრო, დამოკიდებულია აორტისა და მარცხენა პარკუჭის დამყოლობაზე, ამიტომ ამ მეთოდის გამოყენება ზოგჯერ ცდომილებას გვაძლევს  (მაგალითად მიოკარდიუმის მძიმე დაზიანებისას). გამოკვლევა ტარდება უწყვეტტალღოვან რეჟიმში.

როდესაც ერთდროულად გვაქვს აორტალური უკმარისობა და მიტრალური სტენოზი, შეიძლება გადავაწყდეთ სირთულეს, მათი სპექტრების ერთმანეთისგან განსხვავებისას. აორტალური რეგურგიტაციის ნაკადი განსხვავდება იმით, რომ ჩნდება დიასტოლის დასაწყისშივე (მაშინ როცა მიტრალური სარქველი ჯერ კიდევ დაკეტილია). მისი საწყისი სიჩქარე დაახლოებით 4 მ/წმ-ია. მიტრალური სტენოზის დროს, სტენოზურ ნაკადს წინ უსწრებს მარცხენა პარკუჭის იზოვოლუმეტრული მოდუნება, მისი საწყისი სიჩქარე კი დაახლოებით 2 მ/წმ-ია. მიტრალური სტენოზის თანაარსებობა ხელს არ უშლის  წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის გამოყენებით, აორტალური უკმარისობის სიმძიმის დადგენას.

 

 

სურ. 17.12. აორტალური უკმარისობის სიმძიმის შეფასება წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის გამოყენებით. მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.

 

კალკულატორი
 
   
PHT
   
 
   
დასკვნა
   
 

ექოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.1. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროის გამოყენებით (PHT).

 

სიმულაცია 17.1 ონლაინ ექოკარდიოგრაფიული სიმულატორის MyEchocardiography გამოყენებით: აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროით (PHT).

 

სიმულაცია 17.01 - ის აღწერილობა. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა წნევის გრადიენტის ნახევრადვარდნის დროით (PHT)  

სიმულაციისათვის უნდა გამოიყენოთ ვებ ბრაუზერი Microsoft Internet Explorer  და პერსონალური კომპიუტერი (ზოგჯერ ბრაუზერი მოგთხოვთ Microsoft Silverlight პლაგინის გადმოწერას) . სხვა ბრაუზერებს და მობილურ მოწყობილობებს არ აქვთ მისი მხარდაჭერა. შესაძლებელია სიმულაცია  Google Chrome-ს ვებ ბრაუზერშიც, მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში უნდა გადმოწეროთ მისი პლაგინი IE Tab: https://chrome.google.com/webstore/detail/ie-tab/hehijbfgiekmjfkfjpbkbammjbdenadd?hl=en-GB.

სიმულატორის ლინკია: http://www.simulate.myechocardiography.com.


გახსენით ექოკარდიოგრაფიული სიმულატორის გვერდი. დააკლიკეთ წითელი ისრით მონიშნულ ჩართვის ღილაკზე.




გაიხსნება კოდის შესაყვანი ველი. შეიყვანეთ კოდი, რომელიც გამოიგზავნა თქვენს ელ-ფოსტაზე ლიცენზიის შეძენისას. ვირტუალური ექოკარდიოგრაფი ჩაირთვება.




მონიტორის მარჯვენა ზედა კუთხეში ჩამოვშალოთ ექოკარდიოგრაფიული პოზიციების სია, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. ავირჩიოთ ერთ-ერთი პოზიცია. მაგალითად "Apical 5 chamber" - აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია. აორტალური რეგურგიტაციის ნაკადის მისაღებად ასევე შესაძლებელია ავირჩიოთ "Parasternal Long" - მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




პაციენტების სიიდან ავირჩიოთ "Patient 6". გაიხსნება აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიციის ექოკარდიოგრამა.




დავაკლიკოთ ღილაკს "Color". გაიხსნება შესაბამისი ფერადი დოპლეროგრამა. გადავიდეთ სპექტრალურ უწყვეტტალღოვან დოპლერზე.  ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "CW" და სპექტრალური დოპლერის საკონტროლო მოცულობა მოვათავსოთ რეგურგიტაციის ნაკადის უბანში (ნაკადს ადგილი აქვს დიასტოლის ფაზაში და წითელი შეფერილობისაა). მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტთან ახლოს.




ეკრანზე გამოვა შესაბამისი სპექტრალური დოპლეროგრამა. რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია ბაზისური ხაზის ზემოთ.




განვსაზღვროთ რეგურგიტაციის ხარისხი. ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "Calculations". გამოვა გამოთვლების ფანჯარა. ავირჩიოთ "AoReg". გამოვა პანელი, სადაც დავინახავთ ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოების მიერ მოწოდებულ, აორტის რეგურგიტაციის ხარისხის შეფასების ყველა კრიტერიუმს. ავირჩიოთ პირველივე "PHT". დავაკლიკოთ მრგვალ ღილაკზე (როგორც ნაჩვენებია წითელი ისრით).




შემდეგ გავზომოთ PHT მონიტორზე. ამისათვიდ დავაკლიკოთ ღილაკზე "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით, რეგურგიტაციის პიკიდან, მისი სიჩქარის ვარდნის დაწყებამდე (ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები). ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი.
გაიზომება დოპლერის სხვადასხვა პარამეტრი და აისახება მონიტორის ეკრანზე (ამ შემთხვევაში ჩვენ გვჭირდება მხოლოდ PHT). PHT-ს მნიშვნელობა ასევე აისახება  განოთვლების პანელზე.




PHT მოცემულ შემთხვევაში მივიღეთ 300 ms. გამოთვლების პანელის ქვედა კიდესთან დავაკლიკოთ ღილაკს "Calculate". სიმულატორი დაიანგარიშებს აორტალური რეგურგიტაციის სიმძიმეს,  ამ შემთხვევაში მივიღეთ "Moderate" ანუ რეგურგიტაცია საშუალო სიმძიმისაა.




შეგვიძლია დავაჭიროთ ღილაკს "Print" ყველა გაზომვის შედეგების გამოსატანად.



მწვანე ისრით მონიშნულ ღილაკზე დაჭერით გამოვიტანთ შესაბამის სასწავლო ვიდეოს. წითელი ღილაკით მონიშნულ ისარზე დაკლიკებით შესაბამის გაიდლაინს.


 

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანით და მისი პროცენტული შეფარდებით  LVOT - ის დიამეტრთან:

ფერადი დოპლერით გამოკვლევისას, საჭიროა ორიენტირება არა ნაკადის მარცხენა პარკუჭში შეღწევის სიღრმეზე, არამედ მის ფართობზე და რეგურგიტაციის “ყელზე”. აორტალური უკმარისობის სიმძიმეზე მსჯელობა შესაძლებელია რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანით, ან ნაკადის განივკვეთის ფართობით (აორტის სარქველის დისტალურად დაახლოებით 1 სმით).

რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანე, მისი   ცენტრალური მიმართულებისას და მსუბუქი უკმარისობისას - მცირე ზომისაა, მძიმე უკმარისობისას კი - დიდი ზომის. ექსცენტრულად მიმართული დინებისას მაჩვენებელი ცვალებადია. მარცხენა პარასტერნალურ პოზიციაში, გრძელ ღერძზე, ზომავენ რეგურგიტაციის ნაკადის მაქსიმალურ პროქსიმალურ სიგნეს  და ადგენენ მის პროცენტულ ფარდობას მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის დიამეტრთან.

შეფასების კრიტერიუმები:

  • <25 - მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 25-45 - საშუალო-მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 46-64 - საშუალო-მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 65 - მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.

     
კალკულატორი
 
   
D reg
   
D Lvot
   
   
%
   
დასკვნა
   
 

ექოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.2. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანით და მისი პროცენტული შეფარდებით  LVOT - ის დიამეტრთან.

 

სიმულაცია 17.02 - აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანით და მისი პროცენტული შეფარდებით  LVOT - ის დიამეტრთან.

სიმულაციისათვის უნდა გამოიყენოთ ვებ ბრაუზერი Microsoft Internet Explorer და პერსონალური კომპიუტერი (ზოგჯერ ბრაუზერი მოგთხოვთ Microsoft Silverlight პლაგინის გადმოწერას).  სხვა ბრაუზერებს და მობილურ მოწყობილობებს არ აქვთ მისი მხარდაჭერა. შესაძლებელია სიმულაცია  Google Chrome-ს ვებ ბრაუზერშიც, მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში უნდა გადმოწეროთ მისი პლაგინი IE Tab: https://chrome.google.com/webstore/detail/ie-tab/hehijbfgiekmjfkfjpbkbammjbdenadd?hl=en-GB.

სიმულატორის ლინკია: http://www.simulate.myechocardiography.com.


გახსენით ექოკარდიოგრაფიული სიმულატორის გვერდი. დააკლიკეთ წითელი ისრით მონიშნულ ჩართვის ღილაკზე.




გაიხსნება კოდის შესაყვანი ველი. შეიყვანეთ კოდი, რომელიც გამოიგზავნა თქვენს ელ-ფოსტაზე ლიცენზიის შეძენისას. ვირტუალური ექოკარდიოგრაფი ჩაირთვება.




მონიტორის მარჯვენა ზედა კუთხეში ჩამოვშალოთ ექოკარდიოგრაფიული პოზიციების სია, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. ავირჩიოთ "Parasternal Long" - მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




პაციენტების სიიდან ავირჩიოთ "Patient 6". მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




დავაკლიკოთ ღილაკს "Color". გაიხსნება შესაბამისი ფერადი დოპლეროგრამა. ნაკადს ადგილი აქვს დიასტოლის ფაზაში და ამ შემთხვევაში ლურჯი შეფერილობისაა.




განვსაზღვროთ რეგურგიტაციის ხარისხი. ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "Calculations". გამოვა გამოთვლების ფანჯარა. ავირჩიოთ "AoReg". გამოვა პანელი, სადაც დავინახავთ ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოების მიერ მოწოდებულ, აორტის რეგურგიტაციის ხარისხის შეფასების ყველა კრიტერიუმს. ავირჩიოთ  "D reg / D Lvot". თავდაპირველად გავზომოთ რეგურგიტაციის დიამეტრი (D reg), ამისათვის დავაკლიკოთ მრგვალ ღილაკზე (როგორც ნაჩვენებია წითელი ისრით).




შემდეგ გავზომოთ მონიტორზე რეგურგიტაციის სიგანე (D reg). ამისათვიდ ჯერ დავაკლიკოთ ღილაკზე "Freeze" და გავყინოთ გამოსახულება, კადრების შემცვლელის გადაადგილებით ("Freeze" ღილაკის ქვემოთ) მივიღოთ საუკეთესო კადრი, შემდეგ დავაკლიკოთ ღილაკს  "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით, რეგურგიტაციის სიგანის გასაზომად (მწვანე ფერის ხაზი, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები). ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება წრფივი ზომა და აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.






რეგურგიტაციის სიგანე მოცემულ შემთხვევაში მივიღეთ 0.44 sm.
ახლა გავზომოთ მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის  დიამეტრი (D Lvot), ამისათვის დავაკლიკოთ მრგვალ ღილაკზე (როგორც ნაჩვენებია წითელი ისრით).




შემდეგ გავზომოთ მონიტორზე მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის  დიამეტრი (D Lvot). დავაკლიკოთ ღილაკს  "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით, რეგურგიტაციის სიგანის გასაზომად (მწვანე ფერის ხაზი, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები). იხ. მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის დიამეტრის გაზომვა. ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება წრფივი ზომა და აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.




მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის  დიამეტრი მოცემულ შემთხვევაში მივიღეთ 1.28 sm. გამოთვლების პანელის ქვედა კიდესთან დავაკლიკოთ ღილაკს "Calculate". სიმულატორი დაიანგარიშებს პროცენტულ ფარდობას და აორტალური რეგურგიტაციის სიმძიმეს.  ამ შემთხვევაში პროცენტული ფარდობა მივიღეთ 34.38 % (ანუ რეგურგიტაციის სიგანე შეადგენს მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის 34,38%-ს), რეგურგიტაციის სიმძიმე არის  "Mild-Moderate" ანუ რეგურგიტაცია საშუალო-მსუბუქი სიმძიმისაა.




შეგვიძლია დავაჭიროთ ღილაკს "Print" ყველა გაზომვის შედეგების გამოსატანად.




მწვანე ისრით მონიშნულ ღილაკზე დაჭერით გამოვიტანთ შესაბამის სასწავლო ვიდეოს. წითელი ღილაკით მონიშნულ ისარზე დაკლიკებით შესაბამის გაიდლაინს.
.




 


სურ. 17.15. აორტალური უკმარისობის სიმძიმის შეფასება რეგურგიტაციის განივკვეთის ფართობის, მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობთან პროცენტული შეფარდებით. მარცხენა პარასტერნალური პოზიციიდან მოკლე ღერძზე, პლანიმეტრიულად იზომება რეგურგიტაციის ნაკადის განივკვეთის ფართობი. მარცხენა პარასტერნალური პოზიციიდან, გრძელ ღერძზე, იზომება მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის დიამეტრი

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის განივკვეთის ფართობის მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობთან პროცენტული შეფარდებით:

ასევე შესაძლებელია გამოყენებულ იქნას ნაკადის განივკვეთის ფართობი ან მისი ფარდობა მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობთან (სურ. 17.15,16). ხშირად პრაქტიკაში ნაკადის ზომების შეფასება ხდება ვიზუალურად. მარცხენა პარასტერნალურ პოზიციაში, მოკლე ღერძზე, შესაძლებელია რეგურგიტაციის ნაკადის ტრასირებით მისი ფართობის გამოთვლა. გამომტანი ტრაქტის ფართობს კი ანგარიშობენ შემდეგნაირად:

 

 

სადაც: DLVOT - მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის დიამეტრია.

გამომტანი ტრაქტის დიამეტრის გაზომვა შეიძლება მარცხენა პარასტერნალურ პოზიციაში, გულის გრძელ ღერძზე, პარკუჭთაშუა ძგიდის აორტის ფუძესთან მიმაგრების ადგილიდან, მიტრალური სარქველის წინა კარედის მიმაგრების ადგილამდე.

შეფასების კრიტერიუმები:

  • <5 - მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 5-20 - საშუალო-მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 21-59 - საშუალო-მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 60 - მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.

სურ. 17.16. აორტალური უკმარისობის სიმძიმის შეფასება რეგურგიტაციის განივკვეთის ფართობის, მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობთან პროცენტული შეფარდებით. 1. მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობი. 2. რეგურგიტაციის ფართობი.

 

კალკულატორი
 
   
AREA reg
   
AREA LA
   
   
%
   
დასკვნა
   
 

ექოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.3. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის განივკვეთის ფართობის მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის ფართობთან პროცენტული შეფარდებით.

 

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა Vena Contracta-ს საშუალებით:

Vena Contracta-არის ნაკადის სიგანე მისი ფორმირების ადგილზე, ეგრეთწოდებული რეგურგიტაციის “ყელი”, რეგურგიტაციის ნაკადის ყველაზე ვიწრო ადგილი (აორტის სარქველის დონეზე). ის განსხვავდება რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანისაგან, რომელიც იზომება აორტის სარქველის დისტალურად, მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში (სურ. 17.17). მისი სიგანე ბევრად ნაკლებია რეგურგიტაციის დინების სიგანეზე, რადგან დიასტოლური ნაკადი აორტის სრქველიდან გამოსვლისას იშლება.

Vena Contracta-ს მნიშვნელობა შეიძლება გამოყენებულ იქნას უკმარისობის სიმძიმის შესაფასებლად. გამოკვლევა უმჯობესია ჩატარდეს პარასტერნალურ პოზიციაში, გრძელ ღერძზე.

შეფასების კრიტერიუმები:

  • მსუბუქი - < 0.3 სმ.
  • საშუალო - 0.3 -0.6 სმ
  • მძიმე - > 0.6 სმ.

სურ. 17.17. ტრანსეზოფაგური ექოკარდიოგრაფია. ვენა ცონტრაცტას საშუალებით აორტალური ნაკლოვანების ხარისხის განსაზღვრა. მოყვანილია განსხვავება რეგურგიტაციის ნაკადის სიგანესა და VCW - ს შორის.

 

კალკულატორი
 
   
VCW
   
 
   
დასკვნა
   
 

ექოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.4. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა Vena Contracta-ს საშუალებით.

 

სიმულაცია 17.03 - ის აღწერილობა. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა Vena Contracta-ს საშუალებით.

სიმულაციისათვის უნდა გამოიყენოთ ვებ ბრაუზერი Microsoft Internet Explorer და პერსონალური კომპიუტერი (ზოგჯერ ბრაუზერი მოგთხოვთ Microsoft Silverlight პლაგინის გადმოწერას). სხვა ბრაუზერებს და მობილურ მოწყობილობებს არ აქვთ მისი მხარდაჭერა. შესაძლებელია სიმულაცია  Google Chrome-ს ვებ ბრაუზერშიც, მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში უნდა გადმოწეროთ მისი პლაგინი IE Tab: https://chrome.google.com/webstore/detail/ie-tab/hehijbfgiekmjfkfjpbkbammjbdenadd?hl=en-GB.

სიმულატორის ლინკია: http://www.simulate.myechocardiography.com.


გახსენით ექოკარდიოგრაფიული სიმულატორის გვერდი. დააკლიკეთ წითელი ისრით მონიშნულ ჩართვის ღილაკზე.




გაიხსნება კოდის შესაყვანი ველი. შეიყვანეთ კოდი, რომელიც გამოიგზავნა თქვენს ელ-ფოსტაზე ლიცენზიის შეძენისას. ვირტუალური ექოკარდიოგრაფი ჩაირთვება.




მონიტორის მარჯვენა ზედა კუთხეში ჩამოვშალოთ ექოკარდიოგრაფიული პოზიციების სია, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. ავირჩიოთ "Parasternal Long" - მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




პაციენტების სიიდან ავირჩიოთ "Patient 6". მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




დავაკლიკოთ ღილაკს "Color". გაიხსნება შესაბამისი ფერადი დოპლეროგრამა. ნაკადს ადგილი აქვს დიასტოლის ფაზაში და ამ შემთხვევაში ლურჯი შეფერილობისაა.




განვსაზღვროთ რეგურგიტაციის ხარისხი. ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "Calculations". გამოვა გამოთვლების ფანჯარა. ავირჩიოთ "AoReg". გამოვა პანელი, სადაც დავინახავთ ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოების მიერ მოწოდებულ, აორტის რეგურგიტაციის ხარისხის შეფასების ყველა კრიტერიუმს. ავირჩიოთ  "Vena Contracta". დავაკლიკოთ მრგვალ ღილაკზე (როგორც ნაჩვენებია წითელი ისრით).




შემდეგ გავზომოთ Vena Contracta მონიტორზე (რეგურგიტაციის ყველაზე ვიწრო უბანის სიგანე). ამისათვიდ ჯერ დავაკლიკოთ ღილაკზე "Freeze" და გავყინოთ გამოსახულება, კადრების შემცვლელის გადაადგილებით ("Freeze" ღილაკის ქვემოთ) მივიღოთ საუკეთესო კადრი, შემდეგ დავაკლიკოთ ღილაკს  "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით, რეგურგიტაციის ყველაზე ვიწრო უბანის სიგანის გასაზომად (მწვანე ფერის ხაზი, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები). ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება წრფივი ზომა და აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.




Vena Contracta მოცემულ შემთხვევაში მივიღეთ 0.34 sm. გამოთვლების პანელის ქვედა კიდესთან დავაკლიკოთ ღილაკს "Calculate". სიმულატორი დაიანგარიშებს აორტალური რეგურგიტაციის სიმძიმეს,  ამ შემთხვევაში მივიღეთ "Moderate" ანუ რეგურგიტაცია საშუალო სიმძიმისაა.




შეგვიძლია დავაჭიროთ ღილაკს "Print" ყველა გაზომვის შედეგების გამოსატანად.




მწვანე ისრით მონიშნულ ღილაკზე დაჭერით გამოვიტანთ შესაბამის სასწავლო ვიდეოს. წითელი ღილაკით მონიშნულ ისარზე დაკლიკებით შესაბამის გაიდლაინს.
.


 


აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრაong>დაღმავალ და მუცლის აორტაში რეტროგრადული ნაკადის შესწავლით:

თუ დაღმავალ აორტაში არ ვლინდება რეტროგრადული დიასტოლური ნაკადი (მიმართული გადამწოდისაკენ, რომელიც მოთავსებულია საუღლე ფოსოში), შეიძლება ვთქვათ, რომ ჰემოდინამიკურად მნიშვნელოვანი აორტალური ნაკლოვანება არ არის. რეტროგრადული ჰოლოდიასტოლური ნაკადი მუცლის აორტაში, თითქმის ყოველთვის მიუთითებს მძიმე აორტალურ უკმარისობაზე (სურ. 17.18).

 


სურ. 17.18. სუპრასტერნალური მიდგომა. დაღმავალ აორტაში ნაკადის დიასტოლური რევერსია

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის მოცულობისა და  ფრაქციის მიხედვით (ნაკადის უწყვეტობის განტოლება):

აორტალური რეგურგიტაციის მოცულობა, წარმოადგენს სხვაობას მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში ნაკადსა და  ტრანსმიტრალურ ნაკადს შორის (დარტყმით მოცულობას აორტის სარქველის გავლით აკლდება  ტრანსმიტრალური დარტყმითი მოცულობა. სურ. 17.19).

 

 

სადაც: RV - რეგურგიტაციის მოცულობა. SVAV - დარტყმითი მოცულობა მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში. SVMV - ტრანსმიტრალური დარტყმითი მოცულობა.

ტრანსმიტრალური დარტყმითი მოცულობის გამოსაანგარიშებლად, საჭიროა გაიზომოს D - მიტრალური რგოლის დიამეტრი, VTIMV - ტრანსმიტრალური ნაკადის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი და ჩავსვათ  ფორმულაში (წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი VTI = V საშ × ET, V საშ - ნაკადის საშუალო  სიჩქარე ყოველ 2 წმ-ში გაზომილი ნაკადის სიჩქარეების ჯამი, გაყოფილი გაზომვათა რიცხვზე. თანამედროვე ექოკარდიოგრაფები მის მნიშვნელობას გვაძლევენ ავტომატურად. საჭიროა მხოლოდ სპექტროგრამაზე ნაკადის ირგვლივ ტრასირება):

 

 

მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში დარტყმითი მოცულობის გამოსაანგარიშებლად, საჭიროა გაიზომოს D - აორტის ფიბროზული რგოლის დიამეტრი, VTILVOT - მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში, ნაკადის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი და ჩავსვათ  ფორმულაში:

 


აორტალური ნაკლოვანების ხარისხის შეფასება, რეგურგიტაციის მოცულობის მიხედვით:

  • <30 - მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია
  • 30-44 - საშუალო-მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 45-59 - საშუალო-მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 60 - მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.

    რეგურგიტაციის ფრაქცია განისაზღვრება შემდეგი ფორმულით:

 

 

აორტალური ნაკლოვანების ხარისხის შეფასება, რეგურგიტაციის ფრაქციის მიხედვით:

  • <30 - მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 30-39 - საშუალო-მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 40-49 - საშუალო-მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 50 - მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.

     

სურ. 17.19. აორტალური უკმარისობის სიმძიმის შეფასება რეგურგიტაციის მოცულობით და ფრაქციით. 1. მიტრალური რგოლის ფართობი. 2. მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის (LVOT) ფართობი.

 

 

სურ. 17.20. სტანდარტული გაზომვების სქემა იმპულსურტალღოვანი დოპლერის რეჟიმში. ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადის და მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში ნაკადის მაგალითზე. წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი VTI = Vსაშ × ET, Vსაშ - ნაკადის საშუალო სიჩქარე - ყოველ 2 წმ-ში გაზომილი ნაკადის სიჩქარეების ჯამი, გაყოფილი გაზომვათა რიცხვზე. თანამედროვე ექოკარდიოგრაფები მის მნიშვნელობას გვაძლევენ აუტომატურად. საჭიროა მხოლოდ სპექტროგრამაზე ტრასირება ნაკადის ირგვლივ.

 

რეგურგიტაციის ეფექტური ხვრელის (სანათურის) განსაზღვრა რეგურგიტაციის მოცულობით:

 

 

აორტალური ნაკლოვანების ხარისხის შეფასება, EROA-ს მიხედვით:

  • <0.1 - მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 0.1-0.19 - საშუალო-მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 0.2-0.29 - საშუალო-მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.
  • 0.30 - მძიმე აორტალური რეგურგიტაცია.


    კალკულატორი
     
       
    D Lvot
       
    VTI Lvot
       
    D Mv
       
    VTI Mv
       
     
       
    Reg. Vol
       
    დასკვნა
       
    RF%
       
    დასკვნა
       
       
    VTI reg
       
    EROA
       
    დასკვნა
       
       
       


ქოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.5. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის მოცულობისა და  ფრაქციის მიხედვით. 

 

 

სიმულაცია 17.04 - ის აღწერილობა. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის მოცულობისა და  ფრაქციის მიხედვით.

სიმულაციისათვის უნდა გამოიყენოთ ვებ ბრაუზერი Microsoft Internet Explorer  და პერსონალური კომპიუტერი (ზოგჯერ ბრაუზერი მოგთხოვთ Microsoft Silverlight პლაგინის გადმოწერას). სხვა ბრაუზერებს და მობილურ მოწყობილობებს არ აქვთ მისი მხარდაჭერა. შესაძლებელია სიმულაცია  Google Chrome-ს ვებ ბრაუზერშიც, მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში უნდა გადმოწეროთ მისი პლაგინი IE Tab: https://chrome.google.com/webstore/detail/ie-tab/hehijbfgiekmjfkfjpbkbammjbdenadd?hl=en-GB.

სიმულატორის ლინკია: http://www.simulate.myechocardiography.com.


გახსენით ექოკარდიოგრაფიული სიმულატორის გვერდი. დააკლიკეთ წითელი ისრით მონიშნულ ჩართვის ღილაკზე.




გაიხსნება კოდის შესაყვანი ველი. შეიყვანეთ კოდი, რომელიც გამოიგზავნა თქვენს ელ-ფოსტაზე ლიცენზიის შეძენისას. ვირტუალური ექოკარდიოგრაფი ჩაირთვება.




მონიტორის მარჯვენა ზედა კუთხეში ჩამოვშალოთ ექოკარდიოგრაფიული პოზიციების სია, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. ავირჩიოთ პოზიცია  "Parasternal Long" - მარცხენა პარასტერნალური მიდგომა, გულის გრძელი ღერძი.




პაციენტების სიიდან ავირჩიოთ "Patient 3". გაიხსნება მარცხენა პარასტერნალური პოზიცია, გულის გრძელი ღერძის ექოკარდიოგრამა. განვსაზღვროთ რეგურგიტაციის ხარისხი. ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე  "Calculations". გამოვა გამოთვლების ფანჯარა. ავირჩიოთ "AoReg". გამოვა პანელი, სადაც დავინახავთ ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოების მიერ მოწოდებულ, აორტის რეგურგიტაციის ხარისხის შეფასების ყველა კრიტერიუმს. ავირჩიოთ  "Regurgitation Volume and Fraction". დავაკლიკოთ მრგვალ ღილაკზე და მოვნიშნოთ D Lvot (მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტი).




შემდეგ გავზომოთ მონიტორზე მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის  დიამეტრი (D Lvot). გავყინოთ გამოსახულება (ღილაკი "Freeze") და კადრების შემრჩევით რომელიც განლაგებულია ღილაკი "Freeze"-ეს ქვემოთ, ავირჩიოთ საუკეთესო კადრი (სისტოლა). დავაკლიკოთ ღილაკს  "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით  (მწვანე ფერის ხაზი, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები).  ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება წრფივი ზომა და აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.







გამოთვლების პანელზე ამჯერად მრგვალღილაკზე დაჭერით მოვნშნოთ "D mv" (მიტრალური რგოლის დიამეტრი). გავყინოთ გამოსახულება (ღილაკი "Freeze") და კადრების შემრჩევით რომელიც განლაგებულია ღილაკი "Freeze"-ეს ქვემოთ, ავირჩიოთ საუკეთესო კადრი (საბოლოო დიასტოლა). დავაკლიკოთ ღილაკს  "Line" და გავავლოთ ხაზი 2 წერტილს შორის დაკლიკებით  (მწვანე ფერის ხაზი, ისე როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები).  ბოლოს დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება წრფივი ზომა და აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.







ახლა გავზომოთ ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადის და მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში სისტოლური ნაკადის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი სპექტრალური დოპლეროგრამებიდან.
მრგვალ ღილაკზე დაჭერით მოვნიშნოთ "VTI Mv" (ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი).
პოზიციების ჩამოსაშლელი სიიდან ავირჩიოთ "Apical 4 chamber" (აპიკალური ოთხკამერიანი პოზიცია).
დავაკლიკოთ ღილაკს "Color". გაიხსნება შესაბამისი ფერადი დოპლეროგრამა. გადავიდეთ სპექტრალურ იმპულსურტალღოვან დოპლერზე.  ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "PW" და სპექტრალური დოპლერის საკონტროლო მოცულობა მოვათავსოთ მიტრალური რგოლის შუაში (ნაკადს ადგილი აქვს დიასტოლის ფაზაში და წითელი შეფერილობისაა). 




ეკრანზე გამოვა შესაბამისი სპექტრალური დოპლეროგრამა. ტრანსმიტრალური დიასტოლური ნაკადი მიმართულია ბაზისური ხაზის ზემოთ. წრფივი სიჩქარის ინტეგრალის გასაზომად დავაკლიკოთ ღილაკს "Curve" და მოვახდინოთ სპექტროგრამის ტრასირება მის ირგვლივ წერტილების მონიშვნით, ისე, როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება VTI და მისი მნიშვნელობა აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.




გამოთვლების პანელზე მრგვალ ღილაკზე დაჭერით მოვნიშნოთ "VTI Lvot" (მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში ნაკადის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი).
პოზიციების ჩამოსაშლელი სიიდან ავირჩიოთ "Apical 5 chamber" (აპიკალური ხუთკამერიანი პოზიცია).
დავაკლიკოთ ღილაკს "Color". გაიხსნება შესაბამისი ფერადი დოპლეროგრამა. გადავიდეთ სპექტრალურ უწყვეტტალღოვან დოპლერზე.  ამისათვის დავაკლიკოთ ღილაკზე "CW" და სპექტრალური დოპლერის საკონტროლო მოცულობა მოვათავსოთ მარცხენა პარკუჭის გამომტანი ტრაქტის შუაში (ნაკადს ადგილი აქვს სისტოლისას და ლურჯი შეფერილობისაა). 




ეკრანზე გამოვა შესაბამისი სპექტრალური დოპლეროგრამა. ნაკადი მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტში მიმართულია ბაზისური ხაზის ქვემოთ. წრფივი სიჩქარის ინტეგრალის გასაზომად დავაკლიკოთ ღილაკს "Curve" და მოვახდინოთ სპექტროგრამის ტრასირება მის ირგვლივ წერტილების მონიშვნით, ისე, როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება VTI და მისი მნიშვნელობა აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.




გამოთვლების პანელზე დავაკლიკოთ ღილაკს "Calculate". მოხდება აორტალური რეგურგიტაციის მოცულობისა და ფრაქციის დაანგარიშება. ამ შემთხვევაში მოცულობაა 16.84 მლ, ფრაქცია კი 27.10 %. ამ მონაცემების გათვალისწინებით სიმულატორი დაადგენს ასევე რეგურგიტაციის სიმძიმეს. ამ შემთხვევაში რეგურგიტაციის ხარისხი შეფასდა როგორც "Mild" (მსუბუქი), როგორც რეგურგიტაციის მოცულობის ნორმების, ასევე რეგურგიტაციის ფრაქციის ნორმების გათვალისწინებით (ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოება (ASE).





აქვე ჩვენ გვაქ საშუალება ზემოთმოყვანილი გამოთვლების გამოყენებით, ასევე გამოვთვალოთ რეგურგიტაციის ეფექტური ხვრელის ფართობი (ფართობი საიდანაც ხდება რეგურგიტაცია (EROA). ამისათვის დამატებით დაგვჭირდება რეგურგიტაციის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალის გამოთვლა.
მრგვალ ღილაკზე დაჭერით მოვნიშნოთ (VTI Ao Reg) აორტალური რეგურგიტაციის წრფივი სიჩქარის ინტეგრალი. ამისათვის ბოლოს გამოტანილ სპექტროგრამაზე მოვახდინოთ რეგურგიტაციის ნაკადის ტრასირება (რეგურგიტაციის ნაკადი მიმართულია ბაზისური ხაზის ზემოთ).
დავაკლიკოთ ღილაკს "Curve" და მოვახდინოთ სპექტროგრამის ტრასირება მის ირგვლივ წერტილების მონიშვნით, ისე, როგორც შემდეგ სურათზეა ნაჩვენები. დავაკლიკოთ ღილაკს "Enter", იმისათვის რომ დავაფიქსიროთ გაზომვის შედეგი. გაიზომება VTI და მისი მნიშვნელობა აისახება მონიტორის ეკრანზე. მნიშვნელობა ასევე აისახება  გამოთვლების პანელზე.




გამოთვლების პანელზე დავაკლიკოთ ღილაკს "Calculate". მოხდება რეგურგიტაციის ეფექტური ხვრელის  ფართობის დაანგარიშება (EROA). ამ შემთხვევაში EROA მივიღეთ 0.05 სმ. ამ მონაცემის გათვალისწინებით სიმულატორი დაადგენს რეგურგიტაციის სიმძიმეს. ამ შემთხვევაში რეგურგიტაციის ხარისხი შეფასდა როგორც "Mild" (მსუბუქი).





შეგვიძლია დავაჭიროთ ღილაკს "Print" ყველა გაზომვის შედეგების გამოსატანად.



მწვანე ისრით მონიშნულ ღილაკზე დაჭერით გამოვიტანთ შესაბამის სასწავლო ვიდეოს. წითელი ღილაკით მონიშნულ ისარზე დაკლიკებით შესაბამის გაიდლაინს.




აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა პროქსიმალური ზონისPISA):

რეგურგიტაციის პროქსიმალური ზონის რადიუსი - არის პარამეტრი, რომელიც ახასიათებს უკმარისობის სიმძიმეს. მისი განსაზღვრა ხდება ფერად დოპლეროკარდიოგრამაზე. აორტალური რეგურგიტაციის PISA - ეს  არის ფერადი სპექტრის ნაწილი აორტალური  სარქველის პროქსიმალურად (აორტის მხარეს).

გამოკვლევას ატარებენ ძირითადად აპიკალური  ხუთკამერიანი პოზიციიდან, ასევე მარცხენა პარასტერნალური პოზიციიდან გრძელ ღერძზე. რეგურგიტაციის ნაკადის ფორმირება იწყება ჯერ კიდევ პარკუჭში შესვლამდე, რაც უფრო დიდი სიმძიმისაა ნაკლოვანება, PISA მით მეტი ფართობისაა (სურ. 17.21). რეგურგიტაციის პროქსიმალური ზონის რადიუსის გასაზომად, საჭიროა დინების  სიჩქარემ გადააჭარბოს ნაიკვისტრის ზღვარს და მიიღოს საწინააღმდეგო შეფერილობა. ამიტომ ზრდიან გამოსახულების მაშტაბს და ორჯერ ამცირებენ ნაიკვისტრის ზღვარს. PISA შედგება რამოდენიმე ფენისაგან. ყოველი მათგანი შეესაბამება დინების გარკვეულ სიჩქარეს. გამომდინარე მოსაზრებიდან, რომ რეგურგიტაციის ნაკადის მთელი მოცულობა აღმოჩნდება სარქველის მეორე მხარეს, მასის მუდმივობის პრინციპიდან გამომდინარე, შეიძლება გამოითვალოს მისი მოცულობითი სიჩქარე.

სადაც: r - რეგურგიტაციის ნაკადის  პროქსიმალური ზონის რადიუსია. Vr - მინიმალური სიჩქარეა, როცა ხდება დოპლერის სპექტრის დამახინჯება (ნაიკვისტრის ზღვარი). PISA - ს საშუალებით შესაძლებელია განისაზღვროს რეგურგიტაციის სანათურის (ხვრელის) ფართობი:

 

 

სადაც: Vmax - რეგურგიტაციის ნაკადის მაქსიმალური სიჩქარეა.

Vr - ნაიკვისტრის ლიმიტი.

 

აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ამ მეთოდის გამოყენებას აორტალური რეგურგიტაციის სიმძიმის შეფასებისათვის უფრო იშვიათად მიმართავენ, ვიდრე მიტრალური რეგურგიტაციისას. მიზეზია ის, რომ აორტალური სარქველის გამოკვლევისას, რთულია პროქსიმალური ზონის ოპტიმალური ხარისხის სურათის მიღება.

 

სურ. 17.21. რეგურგიტაციის პროქსიმალური ზონის (PISA) მოდელი. ნაკადის ფორმირება იწყება ჯერ კიდევ სანათურში შესვლამდე.

 

კალკულატორი
 
   
Vr
   
r
   
V max
   
 
   
EROA
   
დასკვნა
   
 

ქოკარდიოგრაფიული კალკულატორი 17.7. აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა პროქსიმალური ზონის რადიუსით (PISA).

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის სპექტრის სიმკვრივით:

რაც უფრო გამოხატულია აორტალური უკმარისობა, მით მეტია მისი სპექტრის სიმკვრივე  უწყვეტტალღოვან რეჟიმში. ეს მეთოდი რეგურგიტაციის სიმძიმის შესაფასებლად ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია  (სურ. 17.22). მსუბუქი აორტალური რეგურგიტაციისათვის დამახასიათებელია არასრული და ნაკლებად ინტენსიური სპექტრი. საშუალო და მძიმე აორტალური უკმარისობა  ხასიათდება სპექტრის მაღალი სიმკვრივით (ინტენსივობა).

 


სურ. 17.22. აორტალური რეგურგიტაციის ხარისხის შეფასება რეგურგიტაციის სპექტრის სიმკვრივით. მარცხნივ მსუბუქი, მარჯვნივ საშუალო სიმძიმის (ზომიერი) რეგურგიტაცია.

 

აორტალური უკმარისობის ხარისხის განსაზღვრა რეგურგიტაციის ნაკადის მარცხენა პარკუჭში შეღწევის სიღრმით.  

მარცხენა პარკუჭის გამომტან ტრაქტს პირობითად ყოფენ ოთხ ნაწილად და ნაკადის გავრცელების სიღრმით მსჯელობენ უკმარისობის ხარისხზე. გამოკვლევა შეიძლება ჩატარდეს ფერადი დოპლერით ან იმპულსურტალღოვან რეჟიმში, დოპლერის სიგნალის  კარტირებით).

  • I ხარისხი - უშუალოდ აორტალური სარქველის კარედების ქვეშ.
  • II ხარისხი - მიტრალური სარქველის წინა კარედის დონემდე.
  • III ხარისხი - პაპილარული კუნთების დაბოლოებამდე.
  • IV ხარისხი - მარცხენა პარკუჭის მწვერვალამდე.

აღსანიშნავია, რომ აღნიშნული მეთოდიკა რეგურგიტაციის ხარისხის შესაფასებლად ნაკლებადინფორმატიულია, რადგან დამოკიდებულია სხვადასხვა ჰემოდინამიკურ ფაქტორებზე და მას დღეისათვის როგორც წესი არ მიმართავენ (არ შედის ამერიკის ექოკარდიოგრაფიის საზოგადოების (ASE)-ს რეკომენდაციებში).